Bu ortamları sizinle paylaşan dostunuzun pasif içici olarak sigaranın zararlı etkilerine maruz kaldığını hiç düşündünüz mü? Pasif içicilik (ikinci el) ile ilgili olumsuz çok şey duymuşsunuzdur, ama büyük ihtimalle üçüncü-el sigara dumanı ile ilgili pek bir şey duymamışsınızdır. Üçüncü-el sigara dumanı, siz asansördeyken dışarıdan yeni sigara içmiş birinin asansöre binmesiyle beraberinde getirdiği saça, ele ve kıyafetlere yapışan sigara kokusudur. 2009 yılında Harvard Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma üçüncü-el sigara dumanına özellikle çocukların duyarlı olduğunu tespit etmiştir ve aynı şey evcil hayvanlarınız için de geçerlidir. Dostunuz hem havadaki dumanı solumaktayken hem de o dumanın yapıştığı halıda yatıyor ve insanlar gibi içeri dışarı istedikleri gibi girip çıkamadıkları için ikinci ve üçüncü el sigara dumanına sürekli maruz kalıyorlar ve cam açmak yeterli bir çözüm değil...
-İkinci ve üçüncü-el sigara dumanına maruz kalmış hayvanlarınızda yüzde 60 daha fazla akciğer kanseri riski oluşur.
-Basık burunlu ırkların (boxer, bulldog vb.) kanser riskleri burun yapılarından dolayı daha yüksektir.
-Geniz kanseri riski de uzun burunlu (Alman çoban, golden retriever vb.) ırklarda ve özellikle sigara içilen ortamlarda yaşayan köpeklerde daha yüksektir.
Yani aynı insanlarda olduğu gibi hayvanlar için de sigara dumanı çok zararlıdır ve dikkat edilmesi gereken bir husustur. Sigara dumanı dışında sigara içilen ortamlarda yaşayan köpekler için bir başka risk ise nikotin zehirlenmesidir.
NİKOTİN ZEHİRLENMESİ NASIL OLUR?
-Köpeğinizin en yakın veteriner kliniği ya da ilçe tarım müdürlüklerinin ilgili bölümlerine giderek kaydını yaptırıp mikroçipini taktırmalısınız. Bu yasal bir zorunluluktur.
-Başta köpeğin sağlığı olmak üzere, sizin ve toplumun sağlığını korumak amaçlı rutin veteriner kontrollerinin yaptırılması, paraziter mücadelenin düzenli şekillendirilmesi ve aşılarının zamanında yapılması gerekmektedir.
-Köpeğin gezintileri, tasma ve kayışlı olmalıdır. Kontrolsüz serbesti sağlanan köpeklerin trafik kazası başta olmak üzere, köpek kavgalarına karışması gibi travmatik olaylarla karşılaşma olasılığı yüksektir.
-Bir köpek sahiplenmeyi düşünen kişinin ona bakabilecek ortamı, beslenme ve veteriner masraflarını karşılayabilecek maddi gücü sağlaması ve ona ayırabilecek vaktinin olup olmadığını kontrol etmesi gerekir.
Soğuk havanın olumsuz etkilerinden korunmak hedefli kendimiz için nasıl önlem alıyorsak evlerimiz ve bahçelerimizde yaşayan dostlarımız için de bazı önlemler almamız gerekir.
Beslenme: Kışın özellikle bahçede yaşayan köpeklerin kalori ihtiyacı artar. Mamanın miktarını artırmak kalorisi ve yağı daha yüksek formülasyonlar kullanmak organizmanın soğukla olan mücadelesini kolaylaştıracaktır.
Kıyafet desteği: Özellikle kısa tüylü köpeklerin sabah erken saatlerde ve gece gezintilerinde polar bir kıyafetin giydirilmesi üşüyerek huzursuz olmasını engelleyecektir.
Tüy bakımı: Kış aylarında köpeğinizin soğukla mücadelesinde en önemli defans mekanizması tüyleridir. Onları bol bol fırçalamak ve zaman zaman masaj yapmak faydalı olacaktır.
Vitamin mineral takviyesi: Bu dönemde köpeğinizin vücuduna destek olması için takviye gıdalar kullanılabilir. Özellikle Omega 3 ve Omega 6 açısından zengin olan balık yağlarını kullanabiliriz.
Barınma:
Onların temel ihtiyaçlarını karşılamak bizim sorumluluğumuzdadır. Günlük rutinde gereksinimlerini düzenli ve doğru bir biçimde takip ederek yerine getirmemiz, sağlıklı bir şekilde hayatlarına devam edebilmeleri için elzemdir.
Beslenme: Köpeğimizi yaşına ve ırkına uygun olarak bebeklikte en az üç kez yetişkinlikte günde iki kez beslemeliyiz.
Gezinti rutini: Köpekler gezmeye ve gezerken de koklanarak bilgi edinmeye ihtiyaç duyarlar. Köpeklerimizi günde en az üç kere gezintiye çıkararak rahatlamalarına ve çevreyle iletişim kurmalarına imkân tanımalıyız.
Oyun: Köpekler interaktif canlılardır. Onlarla ağırlıklı olarak açık havada zaman zaman da ev içerisinde kurgulayacağımız oyunlara ihtiyaç duyarlar. Oyun ilişkisini günlük rutinde tekrarlamak onları mutlu ederek aramızdaki ilişkiyi güçlendirecektir.
Fiziksel bakım: Köpeğimizi tüy ve deri sağlığı açısından günlük olarak fırçalayıp tımarlamak gerekir. Ayrıca gözlerini, kulaklarını ve vücut bütünlüğünü kontrol ederek pati ve tırnak bakımlarını da tekrarlamamız gerekir.
Eğitime vakit ayırmak: Sosyal yaşantıda köpeklerimizin daha uyumlu olabilmesi için kısa eğitim egzersizleri yapmamız birlikte yaşantıyı kolaylaştıracaktır.
Bir canlının en çok ilgiye, sevgiye ve en önemlisi bakıma ihtiyaç duyduğu dönemdir bebeklik dönemi. Evimize geldiği andan itibaren bize tamamen bağımlı olan ve ilerideki hayatında sosyal, psikolojik ve sağlıkla ilgili ilk temellerinin atacağı bu dönem, onlar adına bizim açımızdan çok büyük sorumluluk taşır. Tüm bunlardan dolayı bir yavru köpeği sahiplenmeden önce bazı konuları dikkate almak önemlidir...
- Yavru köpeğinizi günde 4-5 defa besleyebilecek bir iş programına sahip olup olmadığınızı gözden geçirin.
- Uzun süreli yalnızlıklara tahammülsüz olan yavru köpeğiniz bu dönemde oldukça sık bakım rutinine ihtiyaç duyar.
- Bebeklik dönemlerinde köpeklerin bilişsel algısı sınırlı ve zayıf olduğu için temel öğreti ve eğitimleri alması, zaman gerektirir, bu da bazı insanların sabrını ve toleransını zorlayabilir.
- Oyun oynamayı çok seven yavru köpekler bu dönemde oyun rutinine de ihtiyaç duyarlar. Onların bu oyun isteklerine karşılık verebilmek ekstra enerji gerektirir.
- Sık tuvalet ihtiyacı duyan yavru köpeğiniz bu dönemde en çok özveriyi bu konuda ister. Onların tuvalet alışkanlığını kazanması ve bu konuda yönlendirilip eğitilmeleri, yaşanılacak birçok kazaya göz yummanızı ve toleranslı olmanızı gerektirir.
- Yavru köpekler zayıf bağışıklık sistemine sahip oldukları için sık sık rahatsızlanabilirler. Onları düzenli olarak veteriner kontrollerine götürmek ekstra mesai ve maliyet anlamına gelir.
Bu sorumluluğu alamayacak kişilerin önce sahiplenip sonra terk etmeleri sonucunda sokaklarda, tatil beldelerinde ve barınaklarda hızla köpek popülasyonu artmaktadır. Ayrıca bu durum merdiven altı üretimi de tetiklemektedir. Köpekler için travmaların en büyüğü olan terk edilmenin nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz.
- Sahiplenme sonrasında bireylerin köpek alerjilerinin olduğunun ortaya çıkması. Bu sebeple sahiplenmeden önce bu durumun tespit edilmesi önemlidir.
- Apartman ya da site kurallarının kontrol edilmeden sahiplenme yapılması. Bazı apartman ve sitelerin kuruluş kararında evcil hayvan beslenmeyeceğine yönelik kararların alınmış olabileceğini unutmayın.
- Özellikle bebek köpek bakmak sabır ve tolerans ister, öfke kontrol problemi olan ve sabırsız insanların köpek sahiplenmesi genellikle terk edilmeyle sonuçlanır.
- Hazırlıksız kişilere bir eşyaymış gibi köpek hediye edilmesi terk edilme ihtimalini yükseltir.
- Yoğun çalışma ve seyahat programı olan kişiler köpeğin gezdirilme ve egzersiz ihtiyaçlarını karşılayamadıkları için terk ederler.
- Köpek beslemenin gerektirdiği maddi yükümlülüklerin ağır geldiğini düşünen insanlar, köpeklerini terk edebilirler.
Ancak havanın soğuk olması onların banyo sonrasında üşütme ve hasta olma ihtimalini de arttırıyor. Köpekler bizler gibi sık yıkanmaya ihtiyaç duymazlar. Vücut derilerinde ter bezleri olmadığı için insanlardaki kadar çabuk bakteri yoğunluğu oluşmaz ve buna bağlı olarak kötü ter kokusu şekillenmez. Bu sebeple kışın bir kaç aydan daha sık onları yıkamak çok elzem bir durum olmadığı sürece gereksizdir. Eğer yıkayacaksak da akşam saatlerini tercih ederek dostumuza son gezintisini yaptırdıktan sonra banyosunu yaptırıp havlu ve kurutma makinası yardımıyla iyice kuruttuktan sonra onu sabaha kadar evin sıcaklığında tutarak üşütme riskini de engellemiş oluruz. Özellikle bahçede yaşayan köpeklerin yıkanma sonrasında o geceyi sıcak bir ortamda geçirmesine dikkat etmek önemlidir. Kış aylarında daha çabuk kirlenen köpeğinizi yıkamak yerine şu tip önlemleri alarak temiz kalmasını sağlayabiliriz.
- Günaşırı fırçalamak ve tımarlamak derinin ve tüylerin kaba kir partiküllerinden arınması ve havalanması açısından oldukça faydalıdır. Birbirine dolaşmış tüyler, kiri ve nemi daha fazla tutacağından köpeğin daha çabuk kirlenmesi ve kokmasına neden olur. Düzenli fırçalama bu durumu engelleyecektir.
- Köpekler için üretilmiş zararlı kimyasalları içermeyen ıslak temizleme havluları mevcuttur. Bu havlular yardımıyla köpeğimizi güzelce sildikten sonra iyice fırçalayarak deri ve tüylerini kir ve kötü kokudan arındırarak uzun bir süre temiz kalmasını sağlayabiliriz.
- Kuru köpük şampuanları kullanarak ve yine düzenli fırçalamak kaydıyla ıslak banyoya olan ihtiyaçlarını erteleyebiliriz.
Barınaklardan köpek sahiplenmede dikkat edilmesi gereken unsurları ve prosedürü şu şekilde sıralamak mümkündür.
- Öncelikle hayat ritminize, çalışma saatleri ve şekline bağlı olarak yavru ya da yetişkin bir köpeği mi edinmelisiniz? Buna karar verirken yavru köpeğin daha sık ilgi gerektirdiğini dikkate almalısınız.
- Bağlı bulunduğunuz il ya da ilçedeki belediye veya sivil toplum örgütlerinin barınaklarını tespit etmelisiniz.
- Dostunuzu edinmek hedefli yapacağınız barınak ziyaretine geniş bir zaman ayırıp aceleye getirmemelisiniz.
- Barınağı dolaşırken fikir edinmek ve var olan köpekler hakkında bilgi almak için sorumlu olan kişilerden size eşlik etmesi için yardım istemelisiniz.
- Dostunuzu seçtikten sonra sahiplenmek için gerekli olan işlemleri tamamlayarak barınaktan ayrılmalısınız.
- Sahiplenmeye giderken yetişkin bir köpek olacaksa tasma ve kayış, yavru bir köpek olacaksa taşıma kabını yanınızda götürmeyi unutmamalısınız.
- Barınaktan çıktıktan sonra ilk adresin evinize yakın noktadaki bir veteriner kliniği olması gerekir. Dostunuzun sağlık kontrollerini yaptırarak herhangi bir sağlık desteğine ihtiyacı olup olmadığının tespit edilmesi, önlem amaçlı paraziter uygulamalarının yapılması ve eve gelmeden ilaçlı bir yıkama ile temizlenmesi doğru olacaktır.
